Παλαμήδι

Ένα από τα σήματα κατατεθέν της πόλης του Ναυπλίου αποτελεί το ενετικό φρούριο του, το Παλαμήδι. Η ιστορία του Παλαμηδίου ξεκινά το 1687 καθώς τότε τελειώνει η αποπεράτωση του κυρίου τμήματος του κάστρου από τους Ενετούς. Δημιουργήθηκε για να αντικαταστήσει το μέχρι τότε κάστρο του Ναυπλίου, την Ακροναυπλία. Το φρούριο αποτελείται από οκτώ προμαχώνες οι οποίοι είναι όλοι τους αυτοτελείς, δηλαδή εάν καταληφθεί κάποιος από αυτούς, η άμυνα να μπορεί να συνεχιστεί από τους υπόλοιπους.

Αρτιότερα εξοπλισμένος από τους οκτώ προμαχώνες υπήρξε αυτός του Αγίου Ανδρέα, αποτελώντας μάλιστα το φρουραρχείο του Παλαμηδίου. Οι υπόλοιποι πέντε προμαχώνες που κατασκευάστηκαν από τους Ενετούς είναι:

Οι «Λεωνίδας» και «Μιλτιάδης» στα βόρεια

Ο «Ρομπέρ» στα βορειοδυτικά

Ο «Θεμιστοκλής» στα νότια και

Ο «Αχχιλέας» στα ανατολικά

Ο προμαχώνας «Επαμεινώνδας» αν και ξεκίνησε η οχύρωση του κατά την διάρκεια της ..... Ενετοκρατίας δεν κατάφερε να ολοκληρωθεί και έτσι το έργο συνέχισαν οι Οθωμανοί. Όπως επίσης οι Οθωμανοί έχτισαν εξ ολοκλήρου τον προμαχώνα «Φωκίων».

Το Παλαμήδι έπαιξε σημαντικό ρόλο καθ’ όλη την διάρκεια του Αγώνα για την Ελληνική Ανεξαρτησία, η σημαντικότερη στιγμή του όμως διαδραματίστηκε την νύχτα της 29ης Νοεμβρίου 1822. Τότε μία ομάδα τριακοσίων ανδρών υπό την αρχηγία του Στάικου Σταϊκόπουλου και του Δημητρίου Μοσχονησιώτη, καταλαμβάνει το φρούριο με αιφνιδιασμό. Φημολογείται μάλιστα πως ο Μοσχονησιώτης ήταν αυτός που πάτησε πρώτος το πόδι του στο κάστρο από τον προμαχώνα «Αχχιλέας».

Την επόμενη μέρα και αφού πρώτα καθαρίστηκε το εκκλησάκι που βρίσκεται στον προμαχώνα «Άγιος Ανδρέας», τελέστηκε δοξολογία και από τότε το εκκλησάκι αφιερώθηκε στον Άγιο Ανδρέα (μέχρι τότε ήταν αφιερωμένο στον Άγιο Γεράρδο), ο οποίος γιορτάζει την ημέρα κατά την οποία η πόλη έγινε ελληνική. Έκτοτε κάθε χρόνο γιορτάζεται η απελευθέρωση της πόλης την 30η Νοεμβρίου, με δοξολογία στο συγκεκριμένο εκκλησάκι.

Το Παλαμήδι όμως δεν χρησιμοποιήθηκε μόνο σαν φρούριο. Γύρω στο 1840 κατασκευάστηκαν φυλακές στον προμαχώνα «Μιλτιάδης» ύστερα από μετατροπή του και λειτούργησαν περίπου μέχρι το 1926. Εκεί μάλιστα φυλακίστηκε κατά την διάρκεια της αντιβασιλείας με την δήθεν κατηγορία της εσχάτης προδοσίας ο Αρχιστράτηγος της Ελληνικής Επανάστασης Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.

Σήμερα το φρούριο είναι επισκέψιμο και η πρόσβαση σε αυτό γίνεται με δύο τρόπους.  Ο πρώτος τρόπος είναι οδικώς, μέσω του δρόμου που υπάρχει και καταλήγει στην ανατολική πύλη του κάστρου.

Ο δεύτερος είναι από την περίφημη σκάλα του Παλαμηδίου στην δυτική πλευρά του λόφου και ο μύθος την θέλει να αριθμεί 999 σκαλοπάτια, καθώς το χιλιοστό το έσπασε η οπλή του αλόγου του Κολοκοτρώνη κατά την διάρκεια της Επανάστασης. Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει καθώς η σκάλα κατασκευάστηκε αργότερα την εποχή του Όθωνα από κατάδικους που ήταν φυλακισμένοι στο Παλαμήδι υπό την επίβλεψη του Βαυαρικού στρατού και αριθμεί περίπου 850 σκαλοπάτια.